Nowoczesny i w pełni ekonomiczny zespół obiektów Centrum Edukacji Młodzieży im. ks. Jerzego Popiełuszki w Górsku powstał z inicjatywy ks. dr Pawła Nowogórskiego i Zgromadzenia Świętego Michała Archanioła w ramach partnerstwa z Urzędem Marszałkowskim Województwa Kujawsko – Pomorskiego. Ideą powstania kompleksu oraz Muzeum ks. Jerzego Popiełuszki było postawienie żywego pomnika pamięci błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki.
Miejscowość Górsk wybrana została nieprzypadkowo. To tutaj bowiem, w październiku 1984 r. ks. Jerzy Popiełuszko został brutalnie porwany przez oficerów ówczesnej Służby Bezpieczeństwa a następnie bestialsko zamordowany. W upamiętnieniu tamtych straszliwych wydarzeń przy drodze głównej nr 80, w miejscu porwania księdza Jerzego, powstał Pomnik Krzyż, który od wielu już lat jest celem pielgrzymek ludzi, pragnących oddać hołd wielkiemu kapelanowi solidarności. Kontynuując ideę upamiętnienia Jego postaci, w centralnej części nowo wybudowanego kompleksu powstało multimedialne Muzeum ks. Jerzego Popiełuszki. W wnętrzach Muzeum odwiedzający znajdą wiele ścieżek historycznych oraz mnóstwo materiałów, opisujących życie i pracę ks. Jerzego Popiełuszki. Zaraz po wejściu odwiedzający przeniosą się do pamiętnego 19 października 1984 r. i prześledzą tragiczne wydarzenia owego piątkowego wieczoru. W pomieszczeniu muzeum zainstalowano nowoczesne ekrany multimedialne, dzięki którym można posłuchać wywiadów ze świadkami tamtych dni. Interesującą interaktywną formę nadano prezentacji sutanny, w której odnalezione zostało ciało ks. Jerzego. Wykorzystano do tego technologię wykrywania ruchu, dającą odwiedzającym kontrolę nad wyświetlanym obrazem i możliwość pełnego zbadania jego fragmentów. Spacerowi pośród eksponatów towarzyszyć będą głosowy znanych i ważnych postaci historycznych tamtego okresu, miękko dobywających się z dyskretnie rozmieszczonych paneli dźwiękowych. Odwiedzający znajdą tu również kompletne zbiory kazań ks. Jerzego Popiełuszki, udostępnionych w interaktywnej instalacji, skonstruowanej na podobieństwo mównicy kościelnej. Całe pomieszczenie muzeum usiane jest ogromną liczba zdjęć z życia i pracy duszpasterskiej księdza Jerzego, od czasów pobytu w seminarium duchownych, poprzez pobyt w wojsku, posługę kapłańską w kolejnych parafiach, aż po działalność polityczną, prowadzoną do ostatnich dni.
Projekt i wykonanie muzeum: 7MUZ – pracownia innowacyjnych wystaw i kompleksów Ewy Świder-Grobelnej
Projekt Centrum Edukacji Młodzieży wykonała firma Biuro Usług Projektowych i Inwestycyjnych Dominex- Oktawian Woźniak.
Bł. ks. Jerzy Popiełuszko
Ks. Jerzy urodziło się 14 września 1947 we wsi Okopy koło Suchowoli, zmarł 19 października 1984 roku. Związany z ruchem społecznym Solidarność, w którym pełnił funkcję kapelana. Był synem Władysława Popiełuszko i Marianny Gnidziejko.
Prowadzili oni gospodarstwo rolne. W latach 60-tych uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego w Suchowoli, które ukończył w roku 1965.
Po ukończeniu szkoły średniej Popiełuszko odkrywa w sobie powołanie i wstępuje do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. W latach 70-tych pełnił duszpasterską posługę w parafiach: Św. Trójcy w Ząbkach i Matki Bożej Królowej Polski w Aninie oraz Dzieciątka Jezus na Żoliborzu. Od 1980 roku związany z Solidarnością, prowadzi Mszę święte za ojczyznę.
W 1983 roku prowadzi pogrzeb Grzegorza Przemyka.
Działalność Popiełuszki nie podobała się ówczesnym władzom, był on wielokrotnie przesłuchiwany, otrzymywał wiele listów z pogróżkami. 19 października 1984 roku umundurowani funkcjonariusze milicji zatrzymują samochód, którym podróżował ksiądz Jerzy i porywają go wraz z jego osobistym kierowcą, któremu finalnie udaje się zbiec.
30 października z zalewu wiślanego koło Włocławka zostaje wyłowione ciało Popiełuszki. Pogrzeb Popiełuszki miał miejsce 3 listopada 1984 roku i miał charakter wielkiej, patriotycznej, antykomunistycznej i manifestacji.
W 1985 roku w pokazowym procesie skazano wyłącznie bezpośrednich oprawców księdza Jerzego. W grudniu 2009 roku papież Benedykt XVI podpisał dokument stwierdzający męczeństwo Popiełuszki, a w czerwcu 2010 roku odbyła się msza beatyfikacyjna.
Muzeum multimedialne im. ks. Jerzego Popiełuszki w Górsku
Na początku możemy zobaczyć narzędzia służące do uprowadzenia i zniewolenia ks. Jerzego. Są to sznur, kajdanki oraz pałka milicyjna.
Następnie widzimy imitacje lasu, jest ciemno o 22:00 jesienią 19 października 1984 roku. Ksiądz Jerzy wraca z Bydgoszczy po Mszy świętej i różańcu do Warszawy, wiezie go jego kierowca Waldemar Chrostowski jadą trasą numer 80, na której się tutaj znajdujemy. W Górsku SB przebrane za milicję zatrzymuje księdza Jerzego. widzimy tutaj jak gdyby ślady hamowania, opony, pierwszy krzyż w Górsku.
Widzimy tutaj trasę numer 80 w miejscowości Górsk padają pierwsze krople krwi, zbity, skatowany, wrzucony do bagażnika i w tym miejscu droga zamienia się na czerwony kolor, kolor krwi – Męczeństwa i prowadzi do Przysieka , gdzie wyskakuje kierowca Waldemar Chrostowski dając światu informacje o tym co się stało. Najpierw jedzie do księdza prałata Józefa Nowakowskiego do kościoła Panny Marii w Toruniu.
Birety upamiętniające innych zamordowanych księży. Ksiądz Jerzy nie był jedynym prześladowanym księdzem, głoszącym prawdę tamtych czasów. Niektóre nazwiska są znane innych do tej pory nie odkryto.
Kask ORMO
(Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej) paramilitarna organizacja ochotnicza i społeczna wspierająca Milicję Obywatelską.
Nielegalne wydawnictwa, wydania podziemnych gazet Solidarności.
Na jednej ze ścian w Muzeum Multimedialnym o błogosławionym księdzu Jerzym Popiełuszce znajduje się wielka flaga biało-czerwona można powiedzieć imitacja Polski, ale w tej fladze jest wyrwa w kształcie ludzkiej łzy, a w niej bolesne tematy, ogłoszenie stanu wojennego czołgi, kontrole, zatrzymania, widzimy tutaj Blok A4, strajk Huta Warszawa, spotkanie w Warszawie, św. pamięci prezydent, widzimy też mszę za ojczyznę, sprzedaż bibuły oraz spotkanie z ks. Henrykiem Jankowskim.
Od wielu lat czymś bardzo atrakcyjnym dla dzieci, młodzieży jest system linkowy – komiks. W systemie linkowym opisany jest życiorys, a także różne zdarzenia z czasów życia księdza Jerzego Popiełuszki. Można ten system linkowy brać do ręki bezpiecznie czytać, oglądać. U góry także mamy różne kwestionariusze ewidencyjne czy akta dochodzenia śledztwa w sprawie księdza Jerzego Popiełuszki.
Przed nami system klockowy polega na przykład: mamy tu piosenkę Perfectu śpiewaną w tamtych czasach „chciałbym być sobą, wreszcie, jeszcze” i w czasach komunistycznych młodzież, a także dorośli przekręcali na swoje inne słowa śpiewali „chcemy być ZOMO wreszcie, jeszcze”. Tu przykładowo widzimy ZOMO, żeby dowiedzieć się jaka jest pełna nazwa ZOMO wystarczy obrócić klocek, czyli mamy „Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej”. Tutaj widzimy wrone żołnierza sprawa jest klarowna, że chodzi o Wron – „Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego”.
W jednym z miejsc Muzeum Multimedialnego znajduje się imitacja seminarium widzimy ks. Popiełuszkę uczącego się. Widzimy życiorys, do seminarium. Posiadamy także różne zapiski które opowiadała mama błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki, jaki był ksiądz Jerzy jako młody chłopak.
24 czerwca 1965 roku wstąpił do Wyższego Metropolitarnego Seminarium Duchownego w Warszawie.
„- Jako małe dziecko stawiał na stole ołtarzyki, układał obrazki i krzyże, robił ołtarzyki, układał obrazki i krzyże, robił kapliczki i przynosił kwiatki”. Wspomina Marianna Popiełuszko.
„Już w szkole podstawowej wykazywał umiłowanie ołtarza i nabożeństw. W klasach gimnazjalnych, w częstych rozmowach ze mną wypowiadał się o kapłaństwie jako o celu swojego życia”. Zaświadczenie od księdza Piotra Bożyka.
Przechodzimy teraz do wojska. Po pierwszym roku studiów został skierowany do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej, którą odbywał w latach 1966 – 1968 w specjalnej jednostce dla kleryków o zaostrzonym rygorze w Bartoszycach. Do wojska powoływano kleryków szczególnie z tych diecezji, których biskupi byli krytykowani przez władze. Obowiązek służby wojskowej kleryków stanowił formę represji stosowanych wobec niepokornych biskupów. Łamał także porozumienia między rządem a Episkopatem z kwietnia 1950 roku.
Jerzy Popiełuszko od pierwszych dni pobytu w jednostce stał się przywódcą duchownym dla powołanych do wojska. Znęcano się nad nim przede wszystkim za to że dowódca kazał mu zdjąć medalik i różaniec z palca, lecz ksiądz Jerzy powiedział że „tak jak mąż może nosić obrączkę jak jest wierny żonie, tak on może nosić na palcu różaniec” dlatego tak bardzo delikatnie pokazane są stopy Księdza Jerzego Popiełuszki i trepy wojskowe. Maltretowano go fizycznie i psychicznie. Wszystkich kleryków poddawano markisistowskiej indokrynacji, obiecując przywileje za uległość i odejście z seminarium. Ks. Jerzy pobyt w wojsku przypłacił utratą zdrowia. Odtąd problemy ze zdrowiem miał już do końca życia.
28 maja 1972 roku Jerzy Popiełuszko przyjął święcenia kapłańskie z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Święcenia diakonatu, święcenia kapłańskie po prawej stronie u góry i widzimy Mszę świętą prymicyjną, kopia stuły prymicyjnej tu w tym miejscu każdemu też rozdajemy obrazki prymicyjne jest to kopia obrazka prymicyjnego księdza Jerzego Popiełuszki i tu już od tego momentu widzimy księdza Jerzego Popiełuszkę po święceniach rozpoczynającego pracę duszpasterską w różnych parafiach w Polsce.
Tutaj można zobaczyć witraże i tablice pamiątkowe z parafii, w których ksiądz Jerzy pełnił posługę kapłańską.
W jednym z miejsc Muzeum multimedialnego znajduje się miejsce gdzie muzeum zamienia się na świątynie chodziłoby tu o świątynie we wszystkich trzech znaczeniach nawiązując do Pisma Świętego „Czyż nie wiecie, że jesteście świątyniami Ducha Świętego?” Nam by chodziło o świątynie jako Męczennika Błogosławionego Księdza Jerzego, ale również jest tu imitacja świątyni jako budynku kościoła, ale konkretnego tego na Żoliborzu.
Dookoła prezbiterium z Żoliborza, widzimy Wielki Krzyż z monitorów od sufitu po podłogę, po prawej stronie mamy kopie witraży z Żoliborza, a po lewej kolejne dwie kopie witraży
Muzeum podzielone jest na nawę prawą i lewą ale jest też nawa główna od samego sufitu po dół widzimy zdjęcie zrobione przez środek kościoła i na tym zdjęciu widzimy ludzi którzy autentycznie chodzili na Mszę świętą do księdza Jerzego za ojczyznę. Ci ludzie trzymają literkę V oznacza Victoria – zwycięstwo i nawiązaniem do tego jest podstawa ołtarza. Z każdej strony mamy literkę V i jak Chrystus zwyciężył na drzewie krzyża tak na ołtarzu odbywa się ta sama ofiara. Ksiądz Jerzy zwyciężył swoim życiem i na ołtarzu motto Księdza Jerzego Popiełuszki „Zło Dobrem Zwyciężaj” tym zdaniem żył ksiądz Jerzy to nauczał zdanie pochodzi z Listu świętego Pawła Apostoła i całe zdanie brzmi „nie daj się zwyciężyć złu, ale zło dobrem zwyciężaj”.
Mamy ołtarz, obok ambonkę, ambonka to tablet, a w nim 6 godzin Kazań księdza Jerzego Popiełuszki w tym tablecie można czytać, ale też można wysłuchać Kazań.
W muzeum znajduje się miejsce w którym możemy poczuć się jak na imieninach księdza Jerzego Popiełuszki. Ksiądz Jerzy bardzo kochał kwiaty. Kalendarz nad głową wskazuje że to są jego ostatnie imieniny. Na tej ścianie odtworzeni są ludzi, którzy autentycznie na tych imieninach byli. Tu widzimy także księdza Jerzego z kwiatami, znajduje się także odsłuch o czym rozmawiali na ostatnich imieninach. Jest głos pani Kasi Soborak Notariusza do Spraw Beatyfikacji.
W 1983 roku ksiądz Jerzy otrzymał od studentów na imieniny pieska, którego nazwał Tajniak.
W muzeum można znaleźć ścianę, która jest czarna i ukazuje zdjęcia z pogrzebu lecz w pewnym momencie zmienia kolor na biały gdzie ukazane są osobistości odwiedzające grób księdza Jerzego Popiełuszki m. in. Jan Paweł II, Margaret Thather, Joseph Ratzinger, Emil Constantinescu i Vaclav Havel.
Na przeciwko ściany dotyczącej pogrzebu znajduje się imitacja pokoju Marianny Popiełuszko. W pokoju znajdziemy oryginalny wzór ścian, kopie zdjęć, które do dziś wiszą w domu Popiełuszki. Wywiad z Panią Marianną, kamień z progu domu w kształcie serca oraz kopie plakiet nadania Pani Mariannie honorowego obywatelstwa województwa kujawsko-pomorskiego.
Widok na wieś Okopy, gdzie widać: dom, w którym urodził się ksiądz Jerzy, pomnik z tablicą poświęconą księdzu, kapliczka oraz duży pomnik upamiętniający II wojnę światową za domem Popiełuszki.
Kolejnym punktem jest ściana dotycząca obrad Okrągłego Stołu.
Negocjacje Okrągłego Stołu trwało od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 r. Prowadzone były przez przedstawicieli władz PRL oraz opozycji solidarnościowej. Natomiast duchowni Kościoła rzymskokatolickiego i ewangelicko-augsburskiego otrzymały status obserwatora.
Ustalenia obrad Okrągłego Stołu:
– zgoda na reaktywowanie NSZZ Solidarność;
-powołanie Senatu i zagwarantowanie demokratycznych wyborów do tego organu ustawodawczego;
-kontraktowe wybory do Sejmu w 1989 r., w których 65% mandatów przewidziano dla strony rządowej, a 35% mandatów dla kandydatów bezpartyjnych;
-zagwarantowanie demokratycznego statusu kolejnym wyborom parlamentarnym;
– ustanowienie urzędu Prezydenta PRL z szerokimi kompetencjami w zakresie reprezentowania państwa oraz władzy wykonawczej;
– reaktywowanie „Tygodnika Solidarność” oraz udostępnienie pozycji czasu antenowego w TVP;
– przyjęcie stanowiska w sprawie polityki społecznej i gospodarczej.
Porozumienie Okrągłego Stołu zapoczątkowały zmiany systemowe w Polsce i otworzyły drogę do członkostwa w Unii Europejskiej i NATO.
Na końcu muzeum znajduje się Orzeł trzymający Miecz Wolności i zerwane kajdany jest to symbol Wolnej Polski.
W Muzeum Multimedialnym znajduje się wiele transparentów o Popiełuszce.
